Rustvakanties verwijst naar de handeling van het reizen voor plezier of recreatieve doeleinden. Het gaat meestal om een reis of vakantie naar een bestemming buiten iemands gebruikelijke omgeving of dagelijkse routine, met als hoofddoel te ontspannen, plezier te hebben en te genieten van nieuwe ervaringen.
Het kan ook een breed scala aan activiteiten omvatten, zoals sightseeing, het bezoeken van culturele of historische bezienswaardigheden, deelname aan recreatieve activiteiten in de buitenlucht zoals wandelen of skiën, genieten van lokale gerechten, of gewoon luieren op een strand. Het kan worden ondernomen alleen, met familie of vrienden, of als onderdeel van een groepsreis.
Ontspanningsreizen worden vaak afgezet tegen zakenreizen, waarbij het gaat om reizen voor werkgerelateerde doeleinden, zoals het bijwonen van conferenties of vergaderingen, en waarbij doorgaans een meer gestructureerd reisschema en schema geldt.