De stofwisselingsziekte diabetes komt steeds vaker voor in onze westerse samenleving. Bij diabetes type 2 komt dit vooral door een gebrek aan lichaamsbeweging en een ongezond voedingspatroon. De ziekte leidt tot een gebrekkige regulatie van de eigen suikerhuishouding, doordat te weinig beweging en een te hoog suikergehalte in het bloed ervoor zorgen dat het lichaam te veel insuline moet aanmaken. Op een gegeven moment raakt de alvleesklier uitgeput en kan het lichaam de bloedsuikerspiegel niet meer voldoende verlagen. De productie van insuline komt tot stilstand. In 2019 waren er naar schatting 1.137.800 mensen in Nederland met diabetes bekend bij de huisarts.
De conventionele geneeskunde behandelt de ziekte bij haar patiënten door middel van levensstijlveranderende maatregelen en medicijnen die de bloedsuikerspiegel verlagen. Ayurveda voor diabetes kan nuttig zijn bij het veranderen van de eigen levensstijl. We leggen u uit hoe de Indiase wetenschap de ziekte beoordeelt en welke Ayurveda-maatregelen tegen diabetes worden gebruikt. We geven u ook 10 handige tips die u in het dagelijks leven kunt toepassen.
De oorzaken van diabetes vanuit een Ayurvedisch oogpunt
Ayurveda beschrijft diabetes als een vorm van prameha, een stofwisselingsziekte. In het geval van diabetes is het een prameha met overmatige urineproductie. Daarnaast onderscheidt de Ayurveda-specialist 20 verschillende vormen van Prameha, die allemaal gerelateerd zijn aan verschillende tekenen en symptomen van diabetes. Prameha ontstaat door de verzwakking van de spijsverteringsvuur. Aangezien een verzwakt spijsverteringsvuur de voedingsbodem is voor een verstoring van de drie dosha’s, ligt het voor de hand dat diabetes ook verband houdt met een dosha-onbalans. In dit geval leidt een teveel aan Kapha tot het sluipend begin van de stofwisselingsziekte. In het latere ziekteverloop treden vaak Vata- of Pitta-stoornissen op en veranderen het ziektebeeld.
Ayurveda verdeelt diabetes in drie ziektefasen: Sanchaya, de accumulatie, Prakopa, de provocatie en Prasara, de verspreiding. De te hoge bloedsuikerspiegel die optreedt bij diabetes wordt in de Ayurveda beschreven als een overmaat aan Kapha, wat de verspreiding van de ziekte kenmerkt. De vorming van de Kapha-ophoping ligt in het spijsverteringskanaal, van waaruit het in de nieren en de urineblaas terechtkomt en daar de eerste symptomen van diabetes veroorzaakt: zoetere en frequentere urine, gekoppeld aan grote dorst.
Ayurveda voor diabetes: de stofwisselingsziekte verlichten met Indiase wijsheid
Ayurveda kuur voor diabetes moet plaatsvinden in de provocatiefase. Dan is er nog steeds geen onbalans in de dosha’s en kan een overschot aan Kapha nog worden voorkomen. Wat betreft de therapie van de stofwisselingsziekte ziet Ayurveda de oplossing in het verminderen van Kapha en ook in een fundamentele aanpassing van de levensstijl. In de Ayurveda staat Kapha voor het element aarde, dat wordt gekenmerkt door consistentie, uithoudingsvermogen en stabiliteit. Maar ook het element water, dat staat voor samenhang, koelte en plakkerigheid, speelt een rol in de Kapha Dosha. De Indiase wijsheid compenseert een Kapha-verstoring door de elementen vuur en lucht, Pitta en Vata.
Zo belangrijke pijlers van therapie zijn de versterking van Pitta en Vata, vooral door geschikte voeding en kruiden. Maar ook voor diabetes kan een basisontgifting door middel van zuiverende Ayurveda behandelingen erg gunstig zijn. Ayurvedische geneeskrachtige kruiden mogen niet ontbreken in Ayurveda tegen diabetes. Artsen onder leiding van Dr. Sudhir Chandra Sarangi van het All India Institute of Medical Sciences testten de effectiviteit van het kruidenpreparaat BGR-34 in een 18 maanden durende studie. Ze ontdekten dat de kruiden de progressie van de diabetesziekte enorm konden vertragen.
10 tips om diabetes te behandelen met een Ayurveda kuur
- Pas uw dieet aan
Verander uw eetpatroon door 5 kleine maaltijden te eten in plaats van 3 grote maaltijden. Let ook op lichte voeding die droge en bittere componenten bevat. Aan de andere kant, vermijd vettig, zwaar en slijmerig voedsel. - Versterk uw Pitta
Om het teveel aan Kapha tegen te gaan, is het belangrijk om je Pitta te versterken. Door voornamelijk warme gerechten te eten en het gebruik van kruiden komt uw Pitta weer tot leven. Eet vooral de smaken warm, zuur en zout. - Drink warm water
Drink meerdere keren per dag warm water, zoals de Ayurveda aanbeveelt voor diabetes. Het warme water reinigt uw weefsels en stimuleert uw stofwisseling.
4. Gebruik de helende eigenschappen van Ayurvedische kruiden
In de Ayurveda worden tal van kruiden gebruikt tegen diabetes. Guduchi wordt bijvoorbeeld beschouwd als een verwarmingsinstallatie, die een bittere en zure smaak heeft. Het vervult dus een Pitta-versterkende functie en bevordert tevens uw immuunsysteem. Maar u kunt ook Nimba nemen, want de plant heeft ook een bittere en verkoelende werking.
5. Versterk uw Vata
De Dosha Vata staat voor lucht en ruimte en is daarom verantwoordelijk voor de uitwisseling van stoffen in alle bloedvaten en weefsels. Met reinigingskuren en het verminderen van uw gewicht geeft u uw lichaam meer ruimte voor beweging en regulering. U ondersteunt de Vata in uw lichaam door regelmatige lichaamsbeweging en door het eten van bittere voedingsmiddelen en groene salades.
6. Gebruik kruiden in uw maaltijden
Probeer elke dag minstens 1-2 theelepels kruiden in uw maaltijden op te nemen. Vooral fenegriekzaden, gember, basilicum, knoflook, weegbreezaden en lange peper hebben bloedsuikerverlagende eigenschappen.
7. Zuiver uw lichaam regelmatig
Een Ayurvedische vastenkuur doet u het beste onder therapeutisch toezicht. Met de Indiase heetwaterkuur drinkt u elke dag elke 15 tot 30 minuten heet water. Specerijen als citroen, gember, fenegriekzaad, kurkuma of kaneel geven het water een pittige tint. U laat vast voedsel in deze tijd achterwege, maar consumeert alleen groentebouillon.
8. Verander uw levensstijl
Als u uw diabetes op de lange termijn goed wilt behandelen, is het belangrijk dat u ook uw levensstijl aanpast. Vermijd alcohol, nicotine en cafeïne en eet regelmatig. Ontspanningsmethoden zoals yoga en meditatie kunnen ook helpen om meer rust in uw dagelijks leven te brengen.
9. Zorg voor voldoende beweging
Oefening is een bijzonder belangrijke pijler van de therapie bij diabetes. In overleg met uw therapeut stelt u een individueel beweegprogramma voor u op dat precies is afgestemd op uw medicatie-inname. Sporten helpt u niet alleen om af te vallen, het stimuleert ook uw stofwisseling.
10. Boek een Ayurveda kuur voor diabetes
Met een Ayurveda kuur voor diabetes reinigt u uw lichaam van metabolische afvalproducten die uw spijsverteringsvuur verzwakken. Massage maakt eerst de gifstoffen uit uw weefsels los, zodat ze vervolgens kunnen worden geëlimineerd door middel van eliminatieprocessen. Uw Ayurveda-therapeuten gebruiken ayurvedische kruiden om uw lichaam te versterken tijdens de regeneratie.
